Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte çeliklerin yaygın kullanımı ve buna bağlı olarak mekanik ve metalografik özelliklerinin iyileştirilmesinde, çeliğe uygulanan ısıl işlemler giderek önem kazanmaktadır
Isıl işlem adından da anlaşılacağı üzere malzemeye belli bir oranda ısı uygulama işlemidir.
Çeliklerin büyük çoğunluğuna içerdiği elementlere bağlı olarak çeşitli ısıl işlemler uygulanabilmektedir. Kimyasal bileşimin yanında uygulanan ısıl işlemler sonucunda istenen sertlik, mekanik ve fiziksel özellik değerlerine ulaşılabilmektedir.
Isıl işlemin en yaygın olarak kullanıldığı malzemeler demir ve çeliktir. Malzemeye yüzey sertleştirmek, mukavemet kazandırmak ve şekil vermek gibi amaçlarla uygulanan ısıl işlem belirli bir sıcaklıkta özel fırınlarda malzemenin atomlarının hareketlerinin kontrol altına alınması işlemidir. Isıl işlem ilk aşamasından son aşamasına kadar tamamen malzemenin yapısını kontrol etme işlemidir. Kontrol altında olan madde atomları istenilen sertlik, mukavemet, esneklik ve şekil gibi özelliklerin kazandırılmasında en önemli işlem basamaklarından bir tanesidir.
Isıl İşlem Eğitimi, Çeliklere su verme, çelikleri yumuşatma, normalleştirme ve çeliklerde gerginlik giderme ile ilgili bilgileri içeren eğitim programıdır.
Isıl İşlem Ustası, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gerekliliklerine uygun olarak:
• İş parçalarını tavlamak için fırına yüklemek, fırın sıcaklığını tavlama derecesine getirmek, iş parçasını fırında belirli bir süre bekletmek,
• İş parçalarını fırından çıkarmak, normalizasyonda oda sıcaklığında soğumaya bırakmak, yumuşak tavlamada ve küreselleştirmede fırında kademeli olarak soğutmak, gerilim gidermede oda sıcaklığında soğumaya bırakmak,
• İş parçalarını sertleştirmek için fırına yüklemek ve fırını sertleştirme sıcaklığına getirmek, iş parçalarını fırında belli bir süre bekletmek,
• İş parçalarını fırından çıkartmak, oda sıcaklığında soğutmaya bırakmak, su / yağ tankında ve tuz banyosunda ve gaz ortamında, polimer banyosunda soğutmak ve yıkamak, sertlik ve çatlak kontrolü yapmak,
• İş parçalarını sementasyon / nitrasyonla sertleştirmek için ön ısıtma yapmak ve fırına yüklemek, fırını karbürleme / nitrürleme sıcaklığına çıkartmak, Tuz banyolarında banyo analizleri yapmak, gaz nitrasyonla fırında soğutmak, Tuz banyosunda karbon / azot emdirmek,
• İş parçalarını fırından çıkarmak, sıvı nitrasyonda nötralizasyon banyosu yapmak ve oda sıcaklığında soğumaya bırakmak,
• Su / yağ tankında ve tuz banyosunda soğutmak, yıkamak ve sertlik ve çatlak kontrolü yapmak,
• İş parçalarını indüksiyonla yüzey sertleştirmek için uyğun frekanslı tezgâhı, indüktörü ve soğutma aparatını seçmek,
• İşi ve indüktörü tezgâha bağlamak ve tezgâhın ayarını yapmak,
• İş parçasının sıcaklığını sertleştirme derecesine çıkartmak ve su / katkılı su vermek,
• İş parçasının sertlik ve çatlak kontrolünü yapmak,
• İş parçasını menevişlemek için fırına yüklemek, fırını menevişleme sıcaklığına getirmek ve fırında belli bir süre bekletmek ,
• İş parçalarını fırından çıkartarak oda sıcaklığında soğumaya bırak
Binaların pencere ve kapıları, buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinelerinin metal kısımları, mutfak eşyaları, otomotiv ve uçak sanayi, demir-çelik endüstrisi, demiryolu ve köprü yapımı, eğlence araçları vb. işler metal teknolojisinin çalışma alanlarındandır.
